Chăm Sóc Sức Khỏe Gia Đình Mùa Mưa: Cách Xử Trí Khi Bị Kiến Ba Khoang Đốt

Vào mùa mưa, kiến ba khoang có xu hướng di chuyển đến những nơi khô ráo hơn, nên thường bay vào nhà theo ánh đèn. Cơ thể kiến ba khoang có chứa độc tố Pederin, nếu vô tình tiếp xúc và chà xát loại côn trùng này trên da có thể khiến độc tố rơi ra gây viêm da bọng nước. Cẩm nang sức khỏe gia đình mùa mưa không thể thiếu những thông tin về loại côn trùng này, giúp bạn có được những kinh nghiệm bổ ích trong việc nhận biết và xử trí đúng cách khi bị kiến ba khoang đốt.

Kiến ba khoang mùa mưa và những điều cần biết

Kiến ba khoang là gì?

Kiến ba khoang là côn trùng có tên khoa học Paederus fuscipes Curtis, thân hình thon dài như hạt gạo, nhìn giống con kiến. Loài côn trùng này còn được gọi với nhiều tên khác như kiến kim, kiến gạo, cằm cặp,… và thường xuất hiện trong nhà bạn vào mùa mưa bão.

Do đó, gia đình cần có những biện pháp giúp phòng tránh kiến ba khoang để bảo vệ sức khỏe gia đình trong mùa mưa bão này.

Cách phân biệt kiến ba khoang với những côn trùng khác

Kiến ba khoang có 6 chân, bụng nhọn có đốt, người có các khoang màu đen và đỏ cam xen kẽ nhau, bay và chạy rất nhanh. Khi chúng cảm thấy bị kích thích hoặc đe dọa sẽ phình to bụng lên và cong người giống như con bò cạp.

Biết cách phân biệt và nhận biết kiến ba khoang để có cách xử lý đúng khi tiếp xúc với loại côn trùng này và bảo vệ sức khỏe gia đình.

Triệu chứng phổ biến khi bị kiến ba khoang đốt

Thật ra, lượng độc tố truyền qua da khi bị kiến ba khoang đốt rất nhỏ, không gây nguy hiểm cho sức khỏe gia đình, mà chỉ có thể làm cho da nổi bọng nước, ngứa rát. Tuy nhiên nếu gãi chỗ vết đốt, bọng nước vỡ ra có thể gây lở loét và dẫn tới viêm da.

Đặc biệt, khi đập và chà xát kiến ba khoang trên da, độc tố Pederin sẽ lan nhanh và rộng, khiến mức độ tổn thương da tăng cao. Triệu chứng phồng rộp da, nổi mụn nước sẽ xuất hiện sau khi tiếp xúc độc tố từ 12 – 36 giờ, vài ngày sau tại vùng da bị tổn thương sẽ thấy mủ kèm theo đau rát.

Kiến ba khoang gây hại cho sức khỏe gia đình — Nguồn: CDC Thừa Thiên Huế

Hình dạng vết thương trên da do kiến ba khoang gây ra không có hình dạng nhất định mà tùy thuộc vào cách mà chúng ta giết chúng. Tổn thương da diện rộng có thể gây sốt nhẹ và nổi hạch vùng lân cận.

Tổn thương da do kiến ba khoang có những triệu chứng tương tự như bệnh zona, nhưng ở mức độ nhẹ hơn, thời gian hồi phục nhanh hơn và ít để lại biến chứng nếu được điều trị sớm.

Biến chứng thường gặp khi bị kiến ba khoang đốt

Tác hại do độc tố kiến ba khoang gây ra chủ yếu là các tổn thương da. Tùy theo vùng da tiếp xúc với độc tố mà sẽ có những tổn thương da từ nhẹ đến nặng, vùng da bị tổn thương nặng nhất là ở những vùng da mềm như mắt, môi,…

Các tổn thương da này, nếu không được điều trị sớm, tình trạng viêm sẽ chuyển sang loét và dễ để lại sẹo.

Nếu độc tố kiến ba khoang dính vào mắt sẽ gây viêm sưng kết mạc và phần mềm quanh mắt, có trường hợp mù lòa tạm thời.

Tuy các biến chứng do độc tố kiến ba khoang gây ra không quá nguy hiểm, nhưng nếu vết thương trên da không được xử lý đúng cách có thể lan rộng và làm tầm trọng thêm tình trạng viêm da. Đặc biệt, ở những đối tượng có sức đề kháng chưa tốt như trẻ nhỏ, người già, người bệnh, tình trạng viêm nhiễm có thể tăng nặng hơn gây nhiễm trùng toàn thân.

Hiểu được sự nguy hiểm của kiến ba khoang là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe gia đình và duy trì một môi trường sống an toàn.

Cẩm nang sức khỏe gia đình: Cách xử trí và điều trị khi bị kiến ba khoang đốt

Làm gì để bảo vệ sức khỏe gia đình khi bị chất độc kiến ba khoang dính vào da?

Nếu không may bị dính chất độc kiến ba khoang vào da, bạn và gia đình có thể áp dụng các biện pháp sau để chăm sóc sức khỏe gia đình và xử trí đúng cách vết thương:

Rửa sạch vết thương càng nhanh càng tốt bằng cồn 70 độ, betadine hoặc xà phòng để trung hòa độc tố
Không gãi hay chà xát mạnh vết thương, vì việc này có thể làm vết loét lan rộng và sâu hơn.
Không nên tiếp xúc vùng da bị tổn thương với vùng da lành.
Khi vết thương đã phồng rộp, cần làm vệ sinh và rửa nhẹ nhàng với nước muối sinh lý.

Nên bôi thuốc gì khi bị kiến ba khoang đốt?

Với khả năng gây kích ứng da do độc tố của kiến ba khoang, đòi hỏi chúng ta phải có các biện pháp thận trọng và chủ động trong việc chăm sóc sức khỏe gia đình. Dưới đây là một số lưu ý khi sử dụng thuốc điều trị vết thương do kiến ba khoang gây ra:

Đối với các tổn thương da nhẹ (chỉ xuất hiện các đốm đỏ): sử dụng các sản phẩm bôi dịu nhẹ phù hợp để làm dịu da.
Đối với tổn thương ở mức độ trung bình: sát trùng vết thương bằng betadine hoặc milian. Sử dụng thuốc mỡ có chứa steroid hoặc kháng sinh theo chỉ định bác sĩ để giảm viêm và ngăn ngừa nhiễm trùng do vi khuẩn. Ngoài ra, tùy từng trường hợp bác sĩ cũng có thể chỉ định dùng thêm thuốc kháng histamin hoặc thuốc giảm đau để giảm đau và ngứa.

Xử lý khi bị kiến ba khoang cắn — Nguồn: Freepik

Đối với các tổn thương nghiệm trọng: với các vùng viêm da rộng và có dấu hiệu lan tỏa, điều quan trọng để chăm sóc tốt sức khỏe gia đình lúc này là cần đưa người nhà đến ngay các cơ sở y tế, để được bác sĩ chuyên khoa can thiệp và điều trị nhằm ngăn chặn sự lây lan, tránh bội nhiễm.
Tuyệt đối không tự ý mua thuốc và dùng thuốc khi chưa có chỉ định của bác sĩ.
Không nên áp dụng các bài thuốc dân gian để đảm bảo an toàn. Điển hình là một số bài thuốc đắp lá có thể khiến cho tình trạng viêm loét càng trở nên nghiêm trọng hơn.

Cách xử trí khi phát hiện kiến ba khoang trong nhà

Khi phát hiện có kiến ba khoang trong nhà, chúng ta cần bình tĩnh áp dụng các cách sau để xử lý và bảo vệ sức khỏe gia đình:

Không dùng tay giết, đập hoặc chà xát kiến ba khoang trên da
Nếu phát hiện có kiến ba khoang đang ở trên da, cần bình tĩnh nhẹ nhàng thổi đi hoặc dùng một tờ giấy để đưa kiến từ da qua tờ giấy rồi đem vứt, hoặc dùng găng tay để loại bỏ kiến.
Nếu phát hiện có kiến ba khoang trong quần áo, khăn, vật dụng, chăn màn cần tránh tiếp xúc trực tiếp với đồ vật đó, đem đồ vật đi vệ sinh sạch trước khi sử dụng.

Cách phòng ngừa kiến ba khoang vào mùa mưa để bảo vệ sức khỏe gia đình

Ghi nhớ hình dạng kiến ba khoang để dễ dàng nhận dạng khi gặp phải
Vệ sinh phòng và nơi ở sạch sẽ. Dùng thuốc diệt côn trùng để tiêu diệt kiến ba khoang.
Nên hạn chế mở cửa sổ, cửa chính vào ban đêm khi đang bật đèn để tránh thu hút kiến ba khoang.
Buổi tối nên tắt các bóng đèn có ánh sáng trắng (bóng đèn huỳnh quang, bóng tuýp…) thay vào đó là bóng điện có ánh sáng đỏ, vàng (đèn dây tóc). Do kiến ba khoang bị hấp dẫn bởi ánh sáng trắng nhiều hơn.
Trước khi đi ngủ, nên kiểm tra kĩ giường gối, chăn nệm.
Trước khi mặc quần áo hoặc sử dụng khăn, cần giũ sạch xem có kiến ba khoang hay không.

Thực hiện các biện pháp phòng chống kiến ba khoang có thể làm giảm đáng kể nguy cơ tiếp xúc với độc tố do kiến ba khoang tiết ra. Hãy kết hợp các biện pháp nêu trên vào thói quen sinh hoạt hàng ngày để bảo vệ sức khỏe gia đình của bạn.

Đọc thêm:

Tổng kết

Bị kiến ba khoang đốt là điều các gia đình thường gặp vào mùa mưa, tuy nhiên vẫn có nhiều người chưa biết cách xử trí. Do đó, trang bị cho bản thân và gia đình những kiến thức cần thiết là điều quan trọng để bảo vệ sức khỏe gia đình.

Nên nhớ, tổn thương da do kiến ba khoang càng được xử lý sớm thì càng tránh được những hậu quả xấu có thể xảy ra.

Việc nâng cao nhận thức về những rủi ro liên quan đến kiến ba khoang và thực hiện các biện pháp phòng ngừa là chìa khóa để đảm bảo sức khỏe gia đình và sự an tâm của chúng ta.

Để không bỏ lỡ những tin tức hay và bổ ích về sức khỏe bạn đọc hãy theo dõi Fanpage Facebook WeCare 247.