Chăm Sóc Sức Khỏe Người Cao Tuổi: 6 Phương Pháp Cải Thiện Sức Khỏe Tinh Thần Hiệu Quả

Khi chăm sóc sức khỏe người cao tuổi, việc quan tâm đến sức khỏe tinh thần là điều cực kỳ cần thiết và quan trọng. Khi tuổi tác càng lớn, nhiều người phải đối mặt với sự cô đơn, mất mát và các vấn đề sức khỏe, điều này gây ảnh hưởng tiêu cực đến tâm trạng và chất lượng cuộc sống. 

Do đó, việc chăm sóc sức khỏe người cao tuổi về mặt tinh thần là yếu tố quan trọng để người cao tuổi sống vui vẻ và khỏe mạnh. Trong bài viết này, WeCare 247 hướng dẫn bạn 6 phương pháp cải thiện tinh thần hữu hiệu mà bạn có thể áp dụng ngay trong quá trình chăm sóc sức khỏe người cao tuổi.

Sức khỏe tinh thần là gì?

Trước khi tìm hiểu về những phương pháp cải thiện tinh thần khi chăm sóc sức khỏe người cao tuổi, chúng ta cần hiểu rõ về định nghĩa sức khỏe tinh thần.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), sức khỏe tinh thần là trạng thái mà con người nhận thức được khả năng của bản thân, có thể đối mặt và xử lý được những căng thẳng stress thông thường, đảm bảo làm việc hiệu quả và không gặp khó khăn trong cuộc sống hàng ngày.

Có thể hiểu, sức khỏe tinh thần là trạng thái tổng thể về cảm xúc, tâm trí và hành vi của một người. Nó liên quan đến khả năng xử lý căng thẳng, đối mặt với khó khăn trong cuộc sống, duy trì mối quan hệ xã hội tích cực và cảm nhận về bản thân. Sức khỏe tinh thần không chỉ đơn thuần là không có bệnh tâm thần, mà còn bao gồm cảm giác hạnh phúc, tự tin và khả năng đạt được mục tiêu cá nhân.

Sức khỏe tinh thần ảnh hưởng trực tiếp đến cách mà chúng ta suy nghĩ, cảm nhận và hành động, cũng như cách chúng ta tương tác với người khác. Một người có sức khỏe tinh thần tốt là người luôn tích cực, có thể kiểm soát cảm xúc và hành vi của mình.

Sức khỏe tinh thần tốt cũng giúp ý chí kiên cường hơn, khi đối mặt với khó khăn trong cuộc sống, tâm lý cũng ổn định hơn. Do đó, việc bảo vệ và nâng cao sức khỏe tinh thần là đặc biệt quan trọng với mọi lứa tuổi để có một cuộc sống khỏe mạnh và cân bằng.

Cẩm nang chăm sóc sức khỏe người cao tuổi: Đặc điểm tâm lý ở người già bạn cần biết

Như chúng ta đã biết, sức khỏe tinh thần là vô cùng quan trọng đối với mỗi người, dù ở bất kỳ độ tuổi nào. Tuy nhiên, riêng với người lớn tuổi – nhóm đối tượng dễ bị bỏ quên trong xã hội hiện đại, việc hiểu biết và đồng cảm với những thay đổi tâm lý càng là điều quan trọng để chăm sóc sức khỏe người cao tuổi một cách hiệu quả.

Theo đó, người cao tuổi có thể gặp phải nhiều khó khăn và áp lực từ môi trường xã hội, sức khỏe, tâm lý và thậm chí là tài chính. Điều này có thể ảnh hưởng đến tâm lý và tạo ra những đặc điểm riêng biệt trong đặc điểm tâm lý của người lớn tuổi, cụ thể:

1. Cô đơn

Cảm giác cô đơn và lạc lõng là một trong những vấn đề tâm lý phổ biến ở người cao tuổi vì con cháu thường xuyên bận rộn với công việc khiến họ cảm thấy mình bị bỏ rơi, không ai để ý và quan tâm. Cùng với đó, nhiều người cao tuổi trải qua sự mất mát về người thân hoặc bạn bè, dẫn đến cảm giác cô đơn và trống vắng.

2. Nóng tính và dễ căng thẳng

Khi tuổi tác càng cao, người già càng dễ bị ức chế với những vấn đề nhỏ, bởi họ vốn là trụ cột gia đình nay lại phải cần sự chăm sóc từ con cháu khiến họ dễ cảm thấy tự ti, khó kiểm soát cảm xúc và sẽ trở nên cáu gắt.

3. Tính đa nghi, suy nghĩ nhiều

Tuổi tác càng cao, người già càng dễ mẫn cảm với mọi thứ và suy nghĩ theo chiều hướng tiêu cực, và điều này có thể gây ra khủng hoảng tâm lý người già và làm suy giảm sức khỏe.

4. Thay đổi trong nhận thức

Khả năng nhận thức của người cao tuổi có thể giảm sút, ảnh hưởng đến khả năng học hỏi và xử lý thông tin mới. Nhiều người bắt đầu mắc các căn bệnh gây suy giảm trí tuệ như Alzheimer và Parkinson.

5. Mong muốn kết nối xã hội

Nhiều người trong độ tuổi này mong muốn tìm kiếm ý nghĩa và mục đích trong cuộc sống, thông qua hoạt động tình nguyện hoặc sở thích cá nhân.

Những đặc điểm riêng biệt về tâm lý ở người cao tuổi có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần và chất lượng cuộc sống của mỗi cá nhân.

Để hiểu hơn về những vấn đề tâm lý mà người lớn tuổi thường gặp phải, giúp chăm sóc sức khỏe người cao tuổi một cách hiệu quả hơn, mời quý độc giả đọc thêm tại đây.

Đọc thêm: Sức Khỏe Tinh Thần Trong Chăm Sóc Người Già: Điều Quan Trọng Không Thể Bỏ Qua 

Hướng dẫn chăm sóc sức khỏe người cao tuổi: 6 phương pháp nâng cao sức khỏe tinh thần hiệu quả

1. Tham gia trò chơi hoạt động trí óc

Tham gia các trò chơi và hoạt động trí óc là một cách hiệu quả để nâng cao tinh thần và sức khỏe tinh thần cho người lớn tuổi. Nhiều người lớn tuổi có đam mê với những bộ môn “thể thao trí tuệ” lành mạnh như chơi cờ, giải ô chữ, cho đến việc tham gia những hoạt động thảo luận nhóm… Những hoạt động này không chỉ mang lại niềm vui mà còn giúp giữ cho tâm trí sắc bén và cải thiện tinh thần cho người già, phù hợp để chăm sóc sức khỏe người cao tuổi về mặt tinh thần.

Não bộ cần được vận động thường xuyên để duy trì sự nhạy bén và hạn chế suy giảm trí nhớ khi về già. Điều này cũng tương tự như cơ thể cần hoạt động thể chất để tăng cường sức khỏe. Những trò chơi trí óc sẽ giúp rèn luyện kỹ năng tư duy, tốc độ xử lý, kỹ năng và thao tác lập kế hoạch, phản ứng… Tất cả các hoạt động trí não đều giúp cải thiện sức khỏe não bộ hiệu quả.

Đồng thời, khi não bộ được hoạt động bận rộn thì người già cũng tránh được tình trạng lo âu, suy nghĩ quá nhiều (overthinking) từ đó tránh được những ảnh hưởng tiêu cực lên sức khỏe tinh thần. Đây có thể coi là cách chăm sóc sức khỏe người cao tuổi về mặt tinh thần hiệu quả nhất.

2. Hoạt động thể chất

Khi chăm sóc sức khỏe người cao tuổi, cho người già hoạt động thể chất mỗi ngày vừa có lợi cho sức khỏe tinh thần, vừa có lợi cho sức khỏe thể chất của họ. Điển hình như việc nâng cao sức khỏe thể chất giúp người già giảm nguy cơ té ngã, gãy xương, đau khớp và các bệnh mãn tính khác.

Ngoài ra, tập thể dục còn có thể kiểm soát lo lắng, căng thẳng, trầm cảm,… ở người cao tuổi. Điều này là bởi khi hoạt động thể chất, con người tiết ra hormone endorphin giúp cải thiện tâm trạng.

Duy trì thể dục thường xuyên không chỉ quan trọng với sức khỏe của người cao tuổi, mà nó còn có lợi cho bất kỳ giai đoạn nào trong cuộc đời. Khi thấy cơ thể khỏe mạnh và năng động hơn, người lớn tuổi thường cảm thấy tự tin và có động lực hơn trong cuộc sống. Cùng với đó, việc tham gia các hoạt động thể dục nhóm như đi bộ, yoga hay thể thao giúp người lớn tuổi gặp gỡ và kết nối với người khác, giảm cảm giác cô đơn.

Đọc thêm: Tập Thể Dục Chăm Sóc Sức Khỏe Người Cao Tuổi – Tập Theo Nhóm Hay Tập Một Mình?

3. Kết nối bạn bè

Bắt đầu từ độ tuổi trung niên, việc kết nối bạn bè trở nên ngày càng khó khăn hơn. Sở dĩ có tình trạng này là bởi khi tuổi tác tăng, sở thích và thói quen có thể thay đổi, nên việc tìm kiếm những người bạn có cùng đam mê trở nên khó khăn hơn.

Nhiều người cao tuổi có thể trải qua sự mất mát về người thân hoặc bạn bè, dẫn đến cảm giác cô đơn. Một số người khác lại không thể tham gia các hoạt động xã hội do vấn đề sức khỏe hoặc khả năng di chuyển hạn chế, từ đó khó mở rộng vòng tròn bạn bè của mình.

Khi chăm sóc sức khỏe người cao tuổi, bạn nên khuyên họ giữ liên lạc với bạn bè thân thiết để có thể tâm sự những vấn đề mình gặp phải trong cuộc sống, tránh cảm giác cô đơn vì có thể dẫn đến trầm cảm, khiến thể chất và tinh thần bị suy giảm.

Ngày nay, công nghệ ngày càng phát triển, tạo cơ hội thuận lợi cho người cao tuổi kết nối bạn bè cũ qua Zalo, Facebook…hoặc thậm chí việc kết bạn mới để có người cùng vui chơi, chia sẻ… cũng trở nên dễ dàng hơn rất nhiều.

4. Duy trì hoặc tạo sở thích mới

Để mở rộng các mối quan hệ xã hội, cũng như kết nối bạn bè và nâng cao tâm trạng, người già cần thực hiện việc duy trì sở thích hoặc tạo sở thích mới cho bản thân. Sở thích chính là chìa khóa tạo cơ hội để người cao tuổi gặp gỡ và kết nối với người khác, giảm cảm giác cô đơn.

Ngoài ra, người cao tuổi có thể tham gia các hoạt động cùng bạn bè của mình, trở thành một phần trong tập thể nhỏ. Khi tham gia các hoạt động này, họ sẽ cảm thấy bản thân có giá trị hơn đối với xã hội.

Khi còn trẻ, ai cũng có những ước mơ, hoài bão…nhưng cuộc sống bận rộn, bạn phải gác lại một bên để lo lắng cho gia đình, cuộc sống…Khi bước vào độ tuổi trung niên, đã có thể nghỉ ngơi, có nhiều thời gian hơn cho bản thân, bạn có thể dễ dàng thực hiện những mong muốn của mình như: làm vườn, du lịch, nghiên cứu ẩm thực…

Vì vậy, khi chăm sóc sức khỏe người lớn tuổi, bạn hãy khuyên giải họ trải nghiệm thử và lựa chọn cho mình một sở thích mới và thực hiện nó để từ đó nâng cao sức khỏe tinh thần người già.

5. Nuôi thú cưng

Nếu bạn có sở thích, tình yêu với động vật thì khi về già, có thể chọn nuôi cá, chim, chó mèo… để tìm niềm vui với chúng. Thú cưng là bạn đồng hành tuyệt vời, giúp người cao tuổi không cảm thấy cô đơn và tăng cường cảm giác gắn bó.

Nhiều nghiên cứu cho thấy: giữa con người và vật nuôi có sự gắn bó rất kỳ diệu. Đặc biệt, một số nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, việc vuốt ve và chơi với thú cưng có thể giúp giảm căng thẳng và làm dịu tâm trạng. Do đó, việc nuôi thú cưng giúp chăm sóc sức khỏe người cao tuổi một cách hiệu quả.

Ngoài ra, khi người già chăm sóc thú cưng, thực hiện một số công việc như dắt chó đi dạo hoặc chơi đùa… Điều này vô tình đã giúp người già duy trì hoạt động thể chất, từ đó cải thiện sức khỏe cả về thể chất lẫn tinh thần.

6. Ngồi thiền

Cuối cùng nhưng cũng là cách đơn giản nhất để nâng cao tinh thần khi chăm sóc sức khỏe người cao tuổi, đó là ngồi thiền. Một nghiên cứu cho thấy việc ngồi thiền có thể chống lại suy giảm nhận thức do tuổi già.

Mỗi ngày, bạn chỉ cần bỏ ra khoảng 5 phút ngồi hoặc nằm để tĩnh tâm là đủ giúp ích. Mức stress của bạn sẽ được giảm xuống, não được thư giãn. Bạn cũng sẽ trở nên mạnh mẽ hơn và sẵn sàng đối phó với những thách thức trong cuộc sống.

Đọc thêm: 

• Chăm Sóc Sức Khỏe Người Cao Tuổi: 5 Cách Ăn Uống Để Sống Khoẻ & Trường Thọ
• 3 Bí Kíp Chăm Sóc Người Già Giúp Phòng Tránh Bệnh Alzheimer
• 5 Loại Thực Phẩm Cần Tránh Khi Chăm Sóc Sức Khỏe Người Cao Tuổi Bị Alzheimer

Tổng kết: 6 phương pháp nâng cao sức khỏe tinh thần người già hiệu quả

Có thể thấy, sức khỏe tinh thần rất quan trọng đối với người cao tuổi. Sức khoẻ tinh thần tốt có thể giúp họ cảm thấy hạnh phúc, thoải mái và tận hưởng cuộc sống hơn. Do đó, việc chăm sóc sức khỏe người cao tuổi về mặt tinh thần là yếu tố quan trọng để người cao tuổi sống vui vẻ và khỏe mạnh. Một tâm lý tích cực giúp người già duy trì sự tự tin, cải thiện khả năng giao tiếp và kết nối xã hội, nâng cao chất lượng cuộc sống.

Bài viết có tham khảo thông tin từ Website của Báo Sức khỏe và đời sống.