Cách Chăm Sóc Người Bệnh Tai Biến Liệt Nửa Người Đúng Cách

Một trong những di chứng thường gặp của người bệnh tai biến mạch máu não là tình trạng liệt nửa người. Khi bệnh nhân gặp tình trạng này, nếu chúng ta không có cách chăm sóc người bệnh phù hợp, bệnh nhân không những không thể cải thiện sức khỏe, mà thậm chí còn khiến bệnh tình tiến triển nặng hơn.

Trong bài viết này, WeCare 247 sẽ giới thiệu đến bạn một số những vấn đề thường gặp của người bệnh tai biến liệt nửa người và lưu ý những điều cần thiết trong cách chăm sóc người bệnh để có hiệu quả tốt nhất.

Bệnh nhân tai biến liệt nửa người thường gặp những vấn đề gì?

Khó khăn trong việc kiểm soát hành vi đi vệ sinh

Thông thường, những người bệnh tai biến liệt nửa người sẽ bị mất cảm giác ở phần thân dưới, dẫn đến tình trạng tiểu tiện không tự chủ, gây ảnh hưởng đến việc sinh hoạt của người bệnh.

Sở dĩ người bệnh tai biến liệt nửa người gặp tình trạng đi vệ sinh không tự chủ là bởi họ bị tổn thương các vùng não kiểm soát chức năng tiểu tiện và đại tiện, do đó, bệnh nhân có thể gặp khó khăn trong việc kiểm soát hành vi đi vệ sinh. Cùng với đó, tình trạng liệt nửa người cũng khiến người bệnh bị hạn chế di chuyển. Nếu không có người hỗ trợ để đi đến nhà vệ sinh kịp thời, người bệnh cũng sẽ tiểu tiện hoặc đại tiện không tự chủ.

Trước tình trạng này, nếu bạn không có cách chăm sóc người bệnh đúng đắn và kịp thời thì có thể gây ra tình trạng nhiễm khuẩn hoặc lở loét da nghiêm trọng cho bệnh nhân.

Di chứng liệt nửa người gây nên tình trạng lở loét da

Bệnh nhân tai biến liệt nửa người có thể gặp tình trạng bị loét da nếu không có cách chăm sóc người bệnh đúng đắn. Đây là tình trạng phổ biến ở những người bị liệt do bệnh nhân phải nằm một chỗ trong thời gian dài.

Khi người bệnh không thể tự thay đổi tư thế hoặc di chuyển thường xuyên, một số vùng da nhất định trên cơ thể như vùng mông, lưng, khuỷu tay, gót chân, và đầu gối,… phải chịu áp lực liên tục khi nằm hoặc ngồi. Áp lực này kéo dài làm giảm lưu thông máu đến vùng da đó, lâu dần gây tổn thương tế bào da và có nguy cơ cao dẫn đến loét da.

Hạn chế trong việc tự di chuyển

Vì bị liệt nên hiển nhiên những bệnh nhân tai biến liệt nửa người thường gặp rất nhiều khó khăn trong việc di chuyển. Việc di chuyển như đi đứng, thay đổi tư thế hoặc duy trì thăng bằng trở nên khó khăn và đôi khi không thể tự làm được.

Đồng thời, liệt nửa người cũng ảnh hưởng đến khả năng duy trì thăng bằng của bệnh nhân. Nếu bị liệt một chân, hoặc một bên người, bệnh nhân cũng bị mất khả năng đứng vững, dễ dẫn đến việc bị ngã và không thể đi lại một cách an toàn.
Do đó, người nhà hoặc chăm sóc viên cần chú ý sát sao với bệnh nhân để có cách chăm sóc người bệnh tai biến liệt nửa người một cách đúng đắn và kịp thời.

Phát sinh tâm lý tự ti, mặc cảm

Di chứng của tai biến dẫn đến liệt nửa người không chỉ gây ra các vấn đề về thể chất cho người bệnh mà còn ảnh hưởng đến tâm lý bệnh nhân.

Khi người bệnh bị hạn chế về vận động, mọi việc sinh hoạt thường ngày phải phụ thuộc vào người nhà hoặc chăm sóc viên, dẫn đến phát sinh tâm lý mặc cảm, tự ti, cảm thấy mình là gánh nặng cho những người xung quanh. Khi bị liệt, người bệnh phải ở một chỗ trong thời gian dài và hạn chế giao tiếp xã hội cũng có thể nảy sinh cảm giác cô đơn, trống vắng, suy nghĩ lo âu, trầm cảm. Vì vậy, bên cạnh việc lên kế hoạch chăm sóc người bệnh về mặt sức khỏe thể chất, chúng ta cũng cần tìm hiểu cách chăm sóc người bệnh tai biến liệt nửa người về mặt tinh thần.

Những lưu ý trong cách chăm sóc người bệnh bị tai biến liệt nửa người

Phòng tránh loét da do nằm một chỗ trong thời gian dài

Như chúng ta đã biết, loét da là một trong những tình trạng phổ biến nhất mà người bệnh tai biến liệt nửa người thường gặp phải. Vậy, đâu là cách chăm sóc người bệnh đúng cách để phòng ngừa tình trạng này?

Việc nằm một chỗ trong thời gian dài khiến các vùng da nhất định trên cơ thể của bệnh nhân phải chịu áp lực lớn, dẫn đến tình trạng lở loét da. Để giảm áp lực lên vùng da của bệnh nhân, nên cho người bệnh mặt trên các loại đệm êm ái như đệm nước hoặc đệm hơi. Đồng thời, cần lăn trở người bệnh khoảng 2 tiếng 1 lần để thay đổi điểm tỳ đè cho bệnh nhân. Cùng với đó, người chăm sóc nên xoa bóp nhẹ nhàng những vùng bị tỳ đè nhiều để tránh co cứng cơ và giúp lưu thông tuần hoàn. Kết hợp những phương pháp trên đồng thời là cách chăm sóc người bệnh tai biến liệt nửa người giúp phòng tránh loét da hiệu quả.

Tìm hiểu thêm cách chăm sóc người bệnh bị loét do tỳ đè chi tiết tại đây.

Vệ sinh cá nhân đúng cách cho người bệnh

Khi người bệnh bị tai biến liệt nửa người, mọi hoạt động vệ sinh cá nhân hằng ngày đều cần có sự hỗ trợ của người chăm sóc. Vì vậy, chăm sóc viên hoặc người thân cần lưu ý thực hiện việc vệ sinh cá nhân hằng ngày như đánh răng, lau mặt, tắm rửa, gội đầu cho bệnh nhân để đảm bảo người bệnh được sạch sẽ và tránh tình trạng tích tụ vi khuẩn.

Ngoài ra, bệnh nhân liệt nửa người không tránh khỏi việc tiểu tiện, đại tiện không tự chủ. Người chăm sóc cần tỉ mỉ và nhẫn nại để vệ sinh cơ thể và vệ sinh giường bệnh kịp thời cho bệnh nhân. Cách chăm sóc người bệnh tai biến liệt nửa người tốt nhất là sử dụng bỉm, lót giấy thấm để đề phòng tình trạng tiểu tiện, đại tiện không tự chủ của người bệnh. Sau khi vệ sinh sạch sẽ cho người bệnh, người chăm sóc cần lau khô cơ thể và lau khô chỗ nằm của người bệnh để bệnh nhân cảm thấy dễ chịu, đồng thời tránh viêm nhiễm đường tiết niệu.

Cách chăm sóc người bệnh tai biến liệt nửa người thông qua chế độ dinh dưỡng

Chế độ dinh dưỡng phù hợp là cách chăm sóc người bệnh tốt nhất cho quá trình hồi phục và cải thiện tình trạng sức khỏe. Vì vậy, khi lên kế hoạch chăm sóc người bệnh tai biến liệt nửa người, cần chuẩn bị một thực đơn cân bằng và đầy đủ dưỡng chất cần thiết để tăng cường miễn dịch cho người bệnh. Ngược lại, nếu cho người bệnh ăn uống thừa chất có thể là tăng nguy cơ mắc các chứng bệnh như tiểu đường, béo phì… gây nên những biến chứng nguy hiểm hơn cho bệnh nhân.

Thêm vào đó, bệnh nhân tai biến liệt nửa người chỉ nên hấp thụ những loại thực phẩm mềm và dễ tiêu hóa. Vì vậy, người nhà bệnh nhân nên cho người bệnh ăn các loại cháo mềm, súp hoặc uống sữa. Đồng thời, nên chia nhỏ các bữa ăn trong ngày để bệnh nhân dễ dàng hơn trong việc hấp thụ các dưỡng chất trong thực phẩm.

Xoa bóp nhẹ nhàng, hỗ trợ người bệnh vận động

Để hạn chế tình trạng lở loét da và giảm áp lực trên các vùng bị tỳ đè trên cơ thể người bệnh tai biến liệt nửa người, chăm sóc viên không nên để người bệnh nằm một chỗ quá lâu. Thay vào đó, việc xoa bóp nhẹ nhàng cơ thể và giúp bệnh nhân vận động nhẹ thường xuyên là cách chăm sóc người bệnh đúng đắn và tốt nhất cho sức khỏe bệnh nhân.

Chăm sóc viên nên thực hiện đồng thời những biện pháp sau:

• Xoa bóp nhẹ nhàng vùng tay, chân, trán, lưng của bệnh nhân, đặc biệt là những vùng chịu tỳ đè nhiều.
• Hỗ trợ người bệnh tập luyện co duỗi các ngón tay, ngón chân, khớp tay, khớp chân để gia tăng sự linh hoạt.
• Đỡ bệnh nhân tập ngồi dậy, xoay cổ,… Khi người bệnh khỏe mạnh hơn có thể cho người bệnh ngồi xe lăn, dần dần tập đứng, tập đi…

Cách chăm sóc người bệnh về mặt tinh thần

Bên cạnh những biện pháp chăm sóc sức khỏe người bệnh về mặt thể chất, đừng bỏ qua những liệu pháp cần thiết để chăm sóc người bệnh về mặt tinh thần. Đây là thời điểm người bệnh có tâm lý  nhạy cảm và tự ti. Vì vậy, người chăm sóc cần đồng hành và quan tâm nhiều hơn đến cảm nhận của bệnh nhân, cụ thể:

• Lắng nghe và chia sẻ cảm xúc: Đây là cách chăm sóc người bệnh một cách tự nhiên và tạo cơ hội cho bệnh nhân bày tỏ cảm xúc và suy nghĩ. Người chăm sóc cần lắng nghe một cách chân thành, giúp bệnh nhân cảm thấy được thấu hiểu và hỗ trợ.
• Thực hành thư giãn: Nên cho người bệnh thực hành các bài tập thư giãn như hít thở sâu, yoga nhẹ nhàng, hoặc thiền… Đây là những hoạt động nhẹ nhàng nhưng có thể giúp người bệnh giảm căng thẳng và bình tĩnh hơn.
• Khuyến khích trò chuyện với người thân: Người thân đóng vai trò rất quan trọng đối với sức khỏe tinh thần của người bệnh. Sự tương tác và quan tâm của các thành viên trong gia đình sẽ giúp bệnh nhân cảm thấy an tâm hơn trong quá trình chữa bệnh.

Tổng kết: Cách chăm sóc người bệnh tai biến liệt nửa người đúng cách

Đọc thêm: 

• Hướng Dẫn Cách Chăm Sóc Người Bệnh Ung Thư Sau Hóa Trị
• 7 Lưu Ý Quan Trọng Trong Cách Chăm Sóc Người Bệnh Suy Thận Mạn Tại Nhà
• 7 Cách Chăm Sóc Người Bệnh Suy Hô Hấp Tại Nhà

Bài viết trên đã cung cấp cho bạn những kiến thức cần thiết để có cách chăm sóc người bệnh tai biến liệt nửa người đúng đắn và hiệu quả nhất. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng, các thông tin trong bài chỉ có tác dụng tham khảo, không thể thay thế cho việc khám chữa bệnh và điều trị y khoa. Người thân cần tuân theo những hướng dẫn của bác sĩ để có cách chăm sóc người bệnh tốt nhất. Bên cạnh việc chăm sóc người bệnh, người thân hoặc chăm sóc viên cần chú ý về tình trạng tiến triển của bệnh lý để có sự can thiệp y khoa kịp thời, đảm bảo an toàn cho sức khỏe bệnh nhân.

Bài viết có tham khảo thông tin từ Website của Báo Thanh niên và Bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec.