Teo Não Tuổi Già: Dấu Hiệu Sớm, Tác Hại Và Cách Phòng Ngừa

Bệnh teo não tuổi già là một hiện tượng lão hóa phổ biến gây ảnh hưởng nặng nề đến chức năng não bộ. Điều trị đúng và phát hiện sớm bệnh có thể làm chậm quá trình tiến triển, giảm nguy cơ biến chứng. Cùng WeCare 247 tìm hiểu về bệnh qua bài viết dưới đây.

Dấu hiệu của bệnh teo não tuổi già

Mất trí nhớ

Tình trạng mất trí nhớ do bệnh teo não tuổi già diễn ra ở nhiều cấp độ. Ban đầu, người bệnh có thể quên những sự kiện diễn ra gần đây, sau đó, những ký ức quá khứ xa xôi cũng bắt đầu tan biến. Điều đáng chú ý là họ thậm chí có thể quên cả tên của những người thân thương trong gia đình. Dần dần, họ cũng quên hẳn các thói quen hàng ngày như đánh răng, cầm đũa, mặc quần áo, v.v.

Mất nhận thức

Bên cạnh mất trí nhớ, bệnh nhân có thể mất dần nhận thức cơ bản về thời gian, không gian và về chính bản thân. Họ thường xuyên không xác định được thời gian, hay trễ mất việc, không thể nhận định phương hướng, quên đường về nhà, thậm chí mất hẳn trí nhớ về danh tính và đặc điểm của bản thân.

Rối loạn chức năng ngôn ngữ

Nhiều người bệnh teo não tuổi già thường gặp khó khăn để diễn tả từ ngữ mong muốn. Họ không nhớ từ ngữ để diễn tả cảm xúc, ý định và suy nghĩ của mình. Một số trường hợp còn gặp triệu chứng nói lặp, phát âm không rõ, thậm chí là mất luôn khả năng sử dụng ngôn ngữ chính xác.

Hậu quả của bệnh teo não tuổi già với người bệnh

Trầm cảm

Với những khó khăn như mất đi nhận thức cơ bản về bản thân, gia đình, rối loạn chức năng ngôn ngữ, nói lắp bắp, bệnh nhân sẽ rơi vào trang thái suy sụp tinh thần, từ đó trầm cảm. Đặc biệt, do mất khả năng diễn đạt cảm xúc bản thân, người bệnh càng khó thể hiện suy nghĩ, tâm trạng với người thân yêu, từ đó mà cảm thấy tuyệt vọng, sa sút tinh thần nghiêm trọng.

Trong nhiều trường hợp, bệnh nhân mất hẳn hứng thú sống và động lực chăm sóc sức khoẻ cá nhân. Họ thậm chí còn gặp dấu hiệu hoang tưởng nhẹ.

Mất khả năng chăm sóc bản thân cơ bản

Khi mất đi kỹ năng chăm sóc sức khoẻ cơ bản, bệnh nhân teo não tuổi già sẽ thường xuyên gặp khó khăn trong sinh hoạt hàng ngày. Họ dễ gặp tai nạn, quên ăn uống, hay bị sặc, dễ bị nhiễm khuẩn, từ đó dẫn đến nguy cơ cao mắc các bệnh cấp tính như viêm họng, viêm phổi, cảm sốt, v.v.

Tăng nguy cơ nhiễm trùng

Do teo não tuổi già, khả năng tự chăm sóc sức khoẻ giảm, người bệnh thường nằm một chỗ, tăng nguy cơ mắc các bệnh lý nhiễm trùng như viêm loét da do tì đè, viêm tiết niệu, trĩ, v.v. Teo não cũng làm suy giảm khả năng phối hợp vận động, làm tăng rủi ro chấn thương, ở những trường hợp năng có thể gây nguy hiểm đến tính mạng.

Nguyên nhân của bệnh teo não tuổi già

Quá trình lão hoá tự nhiên

Nguyên nhân chính dẫn đến hiện tượng teo não ở người già là sự tiến triển tự nhiên của quá trình lão hóa. Teo não tuổi già thường xuất hiện ở nhóm người từ 55 tuổi trở lên, biểu hiện ở nhiều mức độ nặng và nhẹ. Trong giai đoạn đầu, bệnh nhân thường gặp khó khăn trong việc di chuyển và giao tiếp hàng ngày. Khi bệnh tiến triển, sự suy giảm chức năng thần kinh làm giảm trí tuệ và thậm chí dẫn đến tình trạng liệt hoàn toàn.

Bệnh lý vùng não

Teo não tuổi già thường phát sinh do nhiều nguyên nhân, trong đó, những chấn thương và bệnh lý vùng não đóng vai trò khá quan trọng. Một số vấn đề chưa được chữa trị dứt điểm như như chấn thương đầu nghiêm trọng, bệnh Alzheimer, động kinh, bệnh Parkinson, nhồi máu não, tăng huyết áp, đột quỵ là những tác nhân có thể gây teo não ở người già.

Chế độ sinh hoạt không lành mạnh

Việc thiếu chăm sóc sức khỏe cá nhân, hút thuốc lá, lạm dụng rượu bia và thiếu ngủ đều góp phần tăng gốc tự do, gây tổn thương não và làm giảm dung tích não. Sự tấn công của gốc tự do vào màng và nhân tế bào não khiến tế bào thần kinh chết, dẫn đến thoái hóa thần kinh và teo não.

Biện pháp phòng ngừa bệnh teo não tuổi già

Thay đổi chế độ sinh hoạt

Các phương thức tập luyện như yoga, đạp xe, chạy bộ… đều có thể kích thích hoạt động não bộ, giúp ngăn chặn quá trình teo não tuổi già. Đối với người cao tuổi, việc duy trì giấc ngủ đầy đủ và điều chỉnh thời gian ngủ sớm là quan trọng để cung cấp đủ thời gian cho não bộ nghỉ ngơi và tái tạo. Việc hạn chế căng thẳng và lo lắng cũng đóng vai trò quan trọng trong việc giảm nguy cơ suy giảm trí nhớ và rối loạn chức năng não bộ.

Đồng thời, gia đình nên khuyến khích người cao tuổi tham gia các hoạt động nhóm như chơi cờ, dưỡng sinh, thái cực quyền…, cũng như dành thời gian để nghe nhạc, tập múa, đọc sách… Tất cả những hoạt động này đều mang lại lợi ích to lớn cho sức khoẻ não bộ và ngăn chặn hiện tượng teo não tuổi già.

Điều chỉnh chế độ ăn uống

Cần đảm bảo đầy đủ chất dinh dưỡng, đặc biệt là omega-3 trong chế độ dinh dưỡng hàng ngày của bệnh nhân. Omega-3 là nguồn chất có khả năng duy trì khối lượng, kích thước và kích thích não bộ hoạt động hiệu quả, ngăn chặn tình trạng teo não tuổi già.

Đồng thời, người bệnh cần chủ động hạn chế ăn đồ ăn nhanh và thực phẩm đóng hộp, vì chúng có thể đẩy nhanh quá trình suy giảm khả năng tư duy và dẫn tới tình trạng teo não ở người già. Tránh uống quá nhiều rượu bia, hút thuốc hay sử dụng các chất kích thích.

Ngoài ra, cần tích cực bổ sung axit folic, vitamin B12, vitamin E, C,… tốt cho não trong chế độ dinh dưỡng hàng ngày. Tuy nhịên, chúng tôi khuyên bệnh nhân tham khảo ý kiến của bác sĩ để đảm bảo liều lượng sử dụng phù hợp, tránh tác dụng phụ.

Tổng kết

Trên đây là một số thông tin cơ bản về bệnh teo não ở người cao tuổi. Dù căn bệnh này có thể diễn ra một cách tự nhiên do lão hoá và chúng ta không thể ngăn cản, gia đình, người chăm bệnh lẫn chính bệnh nhân cần có góc nhìn đúng và đủ về bệnh để ngăn bệnh tiến triển nhanh chóng.

Theo dõi fanpage WeCare 247 để thường xuyên cập nhật những thông tin mới nhất về chăm sóc sức khoẻ người lớn tuổi, người bệnh và sức khoẻ cá nhân tổng thể.

Bài viết có tham khảo thông tin từ website của Bệnh Viện Đa khoa MEDLATEC và Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.